Üretken Arama Deneyimi: SEO & Dijital Pazarlama

Üretken Arama Deneyimi: SEO ve Dijital Pazarlama İçin Yeni Dönem

Merhaba dijital pazarlama dostları! Arama motoru dünyasında büyük bir değişim rüzgarı esiyor ve bu rüzgarın adı Üretken Arama Deneyimi (SGE). Google, yapay zeka destekli bu yeni özelliğiyle arama sonuçlarını baştan tanımlıyor ve bu durum, SEO uzmanları, web sitesi sahipleri ve dijital pazarlama yöneticileri için yepyeni fırsatlar ve zorluklar sunuyor. Peki, bu devrim niteliğindeki değişim tam olarak ne anlama geliyor ve web sitelerinizin organik trafiği, sıralamaları ve genel dijital pazarlama stratejileri için neleri beraberinde getiriyor?

Bu makalede, Üretken Arama Deneyimi‘nin ne olduğunu, nasıl çalıştığını, SEO’ya etkilerini ve bu yeni düzende nasıl başarılı olabileceğinizi detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Google’ın “AI Overviews” olarak yeniden adlandırdığı bu özelliği anlamak, gelecekteki arama motoru optimizasyonu stratejilerinizi şekillendirmek için kritik önem taşıyor. Hazırsanız, bu heyecan verici ve bir o kadar da dönüştürücü dünyaya dalış yapalım!

1. Üretken Arama Deneyimi (SGE) Nedir?

Üretken Arama Deneyimi (SGE), Google’ın Search Labs bünyesinde geliştirilen ve yapay zeka destekli deneysel bir arama deneyimidir. Temel amacı, bir arama yapan kullanıcının ihtiyaçlarını arama motoru sonuç sayfalarının (SERP’ler) ana sayfasında tahmin etmek ve karşılamaktır.

• AI Overviews Olarak Yeniden Adlandırıldı: Google, Mayıs 2024’teki lansmanında bu özelliğin adını “AI Overviews” olarak güncelledi, ancak işlevselliği büyük ölçüde aynı kaldı. İlk olarak 2023’te beta sürümü yayınlanan bu özellik, Mayıs 2024’te canlı olarak devreye alındı.
• Anlık Görüntüler (AI Snapshots): Bir kullanıcı Google’da arama yaptığında, SGE diğer organik sonuçlardan önce, anahtar bilgilerin yapay zeka tarafından oluşturulmuş bir anlık görüntüsünü (snapshot) gösterir. Bu anlık görüntü, karmaşık sorulara bağlamsal yanıtlar oluşturur.
• Sohbet Modu (Conversational Mode): Kullanıcılar, anlık görüntünün altında yer alan “takip sorusu sor” işlevselliği sayesinde orijinal sorgularına daha fazla bağlam ekleyebilir ve daha faydalı yanıtlar alabilir. Bu mod, önceki aramaların bağlamını koruyarak daha doğal bir keşfe olanak tanır.
• Dikey Deneyimler (Vertical Experiences): SGE, özellikle ticari aramalarda ürün detayları ve özelliklerin tercih edilen bir listesini sunar.
• Bard ve ChatGPT’den Farkları: SGE, yapay zeka tarafından oluşturulan yanıtlarda web sitesi bağlantılarını ve kaynakları içermesiyle Bard’dan daha gelişmiştir. ChatGPT ise daha çok insan dilini taklit eden sohbet tabanlı karmaşık görevler için tercih edilirken, Google SGE belirli sorulara ve olgusal bilgilere odaklanır.

 

2. SGE/AI Overviews Nasıl Çalışır?

Google’ın Üretken Arama Deneyimi, temelinde “üretken yapay zeka” teknolojisini kullanır. Üretken yapay zeka, metin, görsel ve hatta kod gibi içerikler oluşturabilen algoritmalara veya modellere denir. Google, kendi geniş dil modellerini (LLM) kullanır, tıpkı PaLM 2 gibi, bu da arama motorunun kullanıcı sorgularını anlamasını, ilgili içeriği işlemesini ve uygun yanıtı formüle etmesini sağlar.

• Bilgi Özeti Sunumu: Kullanıcı bir arama yaptığında, SGE yapay zeka destekli bir anlık görüntü ile anahtar bilgileri organik sonuçlardan önce gösterir. Örneğin, “ilköğretim çocuklarıyla yağmurlu bir günde ne yapılır” diye arama yaptığınızda, Google birden fazla kaynaktan derlenmiş bir öneri listesi sunar.
• Takip Soruları: SGE, kullanıcılara “takip sorusu sor” özelliği ile daha fazla bağlam ekleme ve daha ayrıntılı bilgi edinme imkanı tanır. Bu, arama deneyimini daha etkileşimli ve konuşma odaklı hale getirir.
• Kaynak Gösterme ve Şeffaflık: SGE, yapay zeka tarafından oluşturulan yanıtlarda web sitesi bağlantılarını ve kaynaklarını içerir. Anlık görüntünün sağ tarafında, kullanıcıların daha fazla bilgi edinebileceği bilgi kaynakları görüntülenir. Google, her cümlenin harici bir kaynakla doğrulanmasını sağlayarak güveni artırmayı hedefler.
• Duyarlı ve Güvenilir Yaklaşım: Google, üretken yapay zekanın sınırlamalarını kabul eder ve “Yapay zeka deneme aşamasındadır. Bilgi kalitesi değişebilir” uyarısını gösterir. Özellikle “Paranız ya da Hayatınız” (YMYL) olarak adlandırılan sağlık, finans veya güvenlik gibi kritik konularda, Google’ın daha dikkatli olduğu ve kullanıcıları uzman görüşlerine yönlendirdiği belirtilir. Bu tür konularda SGE anlık görüntüsü sunulmayabilir.
• Deney Aşamasında Olması: SGE, şu anda deneysel bir özelliktir ve erişim için Search Labs’a dahil olmak gerekir. Aralık 2023 itibarıyla 120’den fazla ülkede ve yedi dilde (İngilizce, Hintçe, İspanyolca, Portekizce, Korece, Endonezyaca ve Japonca) kullanılabilir, ancak bazı bölgelerde (örneğin Avrupa’da) henüz kullanıma sunulmamıştır.

3. Üretken Arama Deneyimi’nin SEO ve Dijital Pazarlamaya Etkileri

Üretken Arama Deneyimi (SGE)‘nin ortaya çıkışı, SEO ve dijital pazarlama stratejilerini derinden etkileyecek potansiyele sahiptir. Bu yeni arama şekli, organik trafiği ve web sitesi görünürlüğünü önemli ölçüde değiştirebilir.

• Organik Trafikte Düşüş Potansiyeli: SGE’nin lansmanından önce yapılan araştırmalar, organik trafikte %30’a kadar bir düşüş olabileceğini tahmin ediyordu. Özellikle bilgiye yönelik sorgularda, kullanıcıların ihtiyaç duydukları çoğu bilgiyi doğrudan yapay zeka özetlerinden alması, web sitelerine tıklama ihtiyacını azaltabilir. Başlangıçta SGE sonuçları tüm kullanıcı sorgularının %84’ü için görünse de, yanlış cevaplar nedeniyle bu oran hızla %15’e düşürüldü.
• SERP’teki Alan Hakimiyeti: SGE özelliği, SERP’lerin üst kısmında büyük bir yer kaplar. Bu, geleneksel organik arama sonuçlarını sayfanın daha alt kısımlarına iterek, görünürlüklerini azaltır. Hatta bazı durumlarda, birinci sayfadaki organik listelerin %93’ü SGE sonuçlarında yer almamıştır.
• Bilginin Güvenilmezliği ve Marka Tehlikesi: Google’ın SGE’yi “AI Overviews” olarak piyasaya sürmesinin hemen ardından, kullanıcılar yapay zeka tarafından oluşturulan yanıtlarda yanlış ve anlamsız bilgiler bildirmeye başladı. Bu durum, markalar için de tehlike arz eder; yapay zeka, markanız hakkında yanlış veya zararlı bilgiler sunarak uzun vadeli marka imajınızı olumsuz etkileyebilir.
• E-ticarette Rekabet ve Müşteri Yorgunluğu: Ürünleriniz başka yerlerde de satılıyorsa, bu satıcılar SGE SERP özelliklerinde yer alabilir ve bu da değerli alanı kaplayarak web sitenizin trafiğini azaltabilir. Ayrıca, SGE’nin mevcut sürümünde ürün listeleme sayfalarına ulaşmak daha fazla adım gerektirebilir, bu da müşterilerin Amazon gibi hızlı ve kolay alışveriş imkanı sunan platformlara yönelmesine neden olabilir.
• Daha Az Üst-Hunili Ziyaretçi: SGE, üst-hunili (top-of-funnel) sorgulara hızlıca yanıt verebildiği için, bu tür sorgulardan gelen organik trafik azalabilir.
• Daha Nitelikli Trafik Potansiyeli: Trafik düşüşü yaşansa da, SGE’nin kullanıcılara daha bilinçli ve rafine aramalar yapma imkanı sunması, web sitenizi ziyaret eden potansiyel müşterilerin dönüşüm oranlarının daha yüksek olabileceği anlamına gelir. SGE, bir satış botu gibi davranarak ziyaretçileri sitenize gelmeden önce nitelikli hale getirebilir.
• Reklamların Konumu: Google, reklamların SGE özelliğinin üzerinde yer almaya devam edeceğini belirtmiştir. Bu, Google’ın gelir kaynaklarına öncelik verdiğini ve ücretli aramaların önemini koruduğunu gösterir.

4. Üretken Arama Deneyimi İçin SEO Stratejileri: Yeni Dönemde Nasıl Başarılı Olursunuz?

Google’ın yapay zeka destekli Üretken Arama Deneyimi sürekli geliştiği için, stratejinizi anlık format değişikliklerine göre planlamak zaman kaybı olabilir. Bunun yerine, daha sürdürülebilir ve esnek bir yaklaşım benimsemek gerekiyor. İşte SGE çağında başarıya ulaşmak için uygulayabileceğiniz temel SEO stratejileri:

• Anahtar Kelime Araştırmasına Yalnızca Güvenmeyi Bırakın: Geleneksel anahtar kelime araştırması, sıfır tıklamalı sonuçların artmasıyla organik trafik sağlama açısından daha az değerli hale geliyor. Bunun yerine, hedef kitlenizi derinlemesine araştırın ve gerçek müşterilerinizle konuşarak içerik fikirleri üretin. Ayrıca, Google’ın “İnsanlar Ayrıca Sordu” (People Also Ask) özelliğini kullanarak kullanıcıların güncel arama niyetlerini yansıtan uzun kuyruklu anahtar kelimeler bulabilirsiniz.
  • Altın İpucu: Kullanıcıların gerçek ihtiyaçlarına odaklanın ve içeriklerinizi geleneksel anahtar kelime araçlarının ötesinde, doğrudan kitle araştırması ve “People Also Ask” sorgularıyla şekillendirin.
• Huninin Orta ve Alt Kısımlarındaki İçeriğe Öncelik Verin: Üst-hunili (top-of-funnel) sorgulara yapay zeka özetleri kolayca yanıt vereceği için, satın alma hunisinde daha alt seviyelerde yer alan müşterilere yönelik içeriğe öncelik verin. Bu tür içeriklerin web sitenizi ziyaret etme ve dönüşüm sağlama olasılığı daha yüksektir. Özellikle e-ticaret siteleri için, yüksek gelir getiren ürün sayfalarına odaklanmak önemlidir. Spesifik ve uzun kuyruklu aramalar (örneğin “Atina’da çocuklarla uygun fiyatlı şeyler”) SGE popülasyonu daha az olduğu için daha iyi sıralama şansı sunar.
• Markanızı Koruyun: SGE sonuçları, markanız hakkında doğru veya yanlış bilgileri üçüncü taraf sitelerden alıp gösterebilir. Markanızın itibarını ve trafiğini korumak için “Hakkımızda” gibi mevcut marka odaklı içeriklerinizi optimize edin, yapılandırılmış veri (schema markup) kullanın ve mutlu müşterilerin üçüncü taraf inceleme sitelerinde yorum bırakmasını teşvik edin.
• Gelir Raporlamasını İyileştirin: SGE’nin organik trafik, tıklamalar ve gösterimlerde düşüşe neden olabileceği tahmin edildiğinden, gelir odaklı SEO metriklerine odaklanmak daha da kritik hale geliyor. Tıklama ve gösterim gibi “gösteriş metrikleri” yerine gelire dayalı raporlama sistemleri oluşturun.
• Ürün Sayfalarını Optimize Edin (E-ticaret İçin): Kategori sayfaları yerine ürün sayfaları e-ticaret SEO çabalarında daha etkili hale gelecek. Ürün sayfalarınızı açıklayıcı, yardımcı içeriklerle zenginleştirin, kapsamlı şema işaretlemesi (yorumlar, fiyatlandırma, açıklamalar) kullanın. Ayrıca, satın alma rehberleri ve ürün karşılaştırmaları gibi destekleyici içerikler oluşturun ve SGE’nin yanıtlarında kullanabileceği müşteri ürün yorumları toplayın.
  • Altın İpucu: Ürün sayfalarınızda ne kadar detaylı ve yardımcı içerik sağlarsanız, SGE’nin ürünlerinizi öne çıkarma ve SERP’lerde görünme olasılığı o kadar artar.
• Topik Yetki ve E.E.A.T (Deneyim, Uzmanlık, Yetkinlik, Güvenilirlik) İlkelerine Odaklanın: Google’ın yapay zeka makinesini beslemek için yüksek kaliteli içeriğe ihtiyacı vardır. Sektörünüzde topik yetki ve düşünce liderliği oluşturan blog ve web sitesi içerikleri oluşturmaya odaklanın. Deneyim, Uzmanlık, Yetkinlik ve Güvenilirlik (E.E.A.T) ilkelerine bağlı kalarak yüksek kaliteli içerik pazarlamasına yatırım yapın. Bu, Google’ın sitenizin içeriğini yapay zeka yanıtlarında kullanması durumunda markanızın bilinirliğini artıracaktır.
• Bağlantı Stratejinizi İyileştirin: Harici yetki sinyalleri (backlinkler) Google’ın yapay zeka özetlerinde hangi kaynaklara güveneceğine karar vermesine yardımcı olur. Beyaz şapka link inşa etme yöntemlerine (influencer iş birlikleri, yerel çevrimiçi topluluklarla çalışma) ve dahili bağlantı stratejinize ağırlık verin.
• Google Merchant Center Veri Akışlarınızı Kurun: E-ticaret siteleri için, Google Merchant Center (GMC) veri akışlarını mümkün olduğunca ilgili ürün bilgileriyle optimize etmek, Google’ın yapay zekasına daha fazla veri sağlar. Ürün açıklamaları, güncel yorumlar, derecelendirmeler, fiyatlar ve ürün görselleri gibi bilgilerle Shopping Graph için optimizasyon yapın.
• Doğal Dil Kullanımına Öncelik Verin: SGE, günlük dili anlar. Bu nedenle, hedef kitlenizle doğal bir dilde iletişim kurmalısınız. Resmî ve kurumsal ifadeler yerine, daha anlaşılır ve ilişkilendirilebilir bir dil kullanın. Bu, sesli arama için de önemli bir en iyi uygulamadır.
• Yapılandırılmış Veri Uygulayın (Schema Markup): Yapılandırılmış veri, arama motorlarının içeriğinizi anlamasına ve kategorize etmesine yardımcı olan bir kodlama standardıdır. Ürünler, yorumlar, fiyatlandırma gibi bilgileri içeren kapsamlı şema işaretlemesi kullanmak, içeriğinizin SGE tarafından daha kolay anlaşılmasını ve çekilmesini sağlar.
• Özet Paragraflar ve Hızlı Dizinleme: SGE sıralaması için anahtar noktalardan biri, sayfanın başına, sorguyu tam olarak yanıtlayan, basit ve anlaşılır cümlelerle yazılmış bir özet paragraf eklemektir. Bu özet, SGE’nin verdiği yanıtla örtüşmeli ve sayfanın en başında yer almalıdır. Değişiklikler yapıldıktan sonra, Google Search Console üzerinden URL’yi yeniden dizinleme talebinde bulunmak, SGE’de görünürlük kazanmak için kritik öneme sahiptir ve genellikle 12-24 saat içinde sonuç verir. Düşük otoriteli siteler bile, tam eşleşen (exact match) blog yazılarıyla yüksek otoriteli siteleri geride bırakabilir.

5. Üretken Arama Deneyimi’nin Geleceği ve Genel Bakış

Üretken Arama Deneyimi (SGE), Google’ın arama motorunu dönüştürme yolculuğunda büyük bir adım olsa da, bu özellik sürekli evrim halindedir. Bu süreçte sabırlı olmak ve stratejilerinizi anlık değişikliklere göre tamamen değiştirmek yerine, SEO’nun temel en iyi uygulamalarına sadık kalmak önemlidir.

Google’ın CEO’su Sundar Pichai, SGE’nin zamanla “aramaların nasıl çalıştığı” haline geleceğini belirtmiş ve şirketin bu yeni deneyime büyük yatırım yaptığını vurgulamıştır. Bu, SEO’nun sonu anlamına gelmez; aksine, arama var olduğu sürece arama motoru optimizasyonu da var olacaktır. Pazarlamacılar olarak görevimiz, işletmelerin sahip olduğu bilgileri çevrimiçi ortamda Google’ın veya diğer arama motorlarının web sitelerini üst sıralarda sıralamasını isteyeceği şekilde paylaşmaktır.

• Ücretli Arama ve SGE Entegrasyonu: Google, SGE ile entegre bir ücretli arama teklifi geliştireceğini zaten belirtmiştir ve reklamlar, SGE özelliğinin üzerinde yer almaya devam edecektir. Bu, hem organik hem de ücretli stratejileri koordine etmenin önemini artıracaktır.
• Kullanıcı Odaklı İçerik Vurgusu: Gelecekte de Google’ın odak noktası, kullanıcılar için faydalı, güvenilir ve insan odaklı içerikler oluşturmak olacaktır. İçeriğinizin amacının öncelikle arama motoru sıralamalarını yükseltmek değil, kullanıcılara yardımcı olmak olduğundan emin olun.
• Sürekli Adaptasyon: SGE’nin yapısı ve işleyişi değişmeye devam edecektir. Bu nedenle, en son gelişmeleri takip etmek ve stratejinizi buna göre ayarlamak için bir ajansla veya uzmanlarla çalışmak faydalı olabilir.

Sonuç:

Google’ın Üretken Arama Deneyimi (SGE), arama motoru dünyasında devrim niteliğinde bir değişimi temsil ediyor. AI Overviews olarak yeniden adlandırılan bu özellik, kullanıcıların bilgiye ulaşma şeklini dönüştürürken, dijital pazarlamacılar için hem zorluklar hem de önemli fırsatlar sunuyor. Organik trafik düşüşleri ve SERP’teki yer değişimi gibi olumsuz etkilerle karşılaşma potansiyeli olsa da, bilinçli ve stratejik bir yaklaşımla bu yeni düzende başarıya ulaşmak mümkün.

Anahtar kelime araştırmasının ötesine geçmek, huninin orta ve alt kısımlarındaki içeriğe odaklanmak, markanızı korumak, E.E.A.T ilkelerine bağlı kalmak, ürün sayfalarını optimize etmek ve yapılandırılmış veri kullanmak, Üretken Arama Deneyimi çağında başarılı olmanın anahtarlarıdır. En önemlisi, içeriklerinizi her zaman insan odaklı, faydalı ve güvenilir bir yaklaşımla oluşturmaya devam etmektir. Unutmayın, Google’ın amacı her zaman kullanıcılara en iyi deneyimi sunmaktır ve bu amaca hizmet eden içerikler her zaman ödüllendirilecektir. Bu yeni döneme adapte olarak, web sitenizin görünürlüğünü ve performansını artırabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ):

1. Üretken Arama Deneyimi (SGE) nedir? Üretken Arama Deneyimi (SGE), Google’ın Search Labs bünyesinde geliştirilen ve yapay zeka (AI) kullanarak arama sorgularına hızlı ve özet yanıtlar sunan deneysel bir özelliktir. Artık “AI Overviews” olarak da adlandırılmaktadır.

2. SGE organik trafiği nasıl etkiler? SGE, arama sonuç sayfalarının (SERP) üst kısmında büyük bir alan kapladığı ve kullanıcılara doğrudan yanıtlar sunduğu için, web sitelerine yapılan tıklamaları azaltarak organik trafikte düşüşlere neden olabilir. Ancak, daha nitelikli ziyaretçileri sitenize çekme potansiyeli de vardır.

3. İçeriğimi SGE için nasıl optimize edebilirim? İçeriğinizi SGE için optimize etmek için, huninin orta ve alt kısımlarındaki sorgulara odaklanın, kapsamlı ve açıklayıcı ürün sayfaları oluşturun, E.E.A.T (Deneyim, Uzmanlık, Yetkinlik, Güvenilirlik) ilkelerine bağlı kalın ve yapılandırılmış veri (schema markup) kullanın. Ayrıca, sayfanızın başında sorguyu özetleyen kısa, basit cümlelerden oluşan paragraflar ekleyip Google Search Console aracılığıyla hızlıca yeniden dizinleme talebinde bulunun.

4. E.E.A.T ilkeleri neden SGE için önemlidir? E.E.A.T (Experience, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness) ilkeleri, Google’ın otomatik sistemlerinin kaliteli içeriği sıralamak için kullandığı anahtar faktörlerdir. SGE, yapay zeka modellerini beslemek için yüksek kaliteli, yetkin ve güvenilir içeriğe ihtiyaç duyar, bu nedenle E.E.A.T’ye uygun içerikler SGE yanıtlarında daha fazla görünürlük kazanabilir.

5. SGE şu anda hangi ülkelerde ve dillerde mevcut? Aralık 2023 itibarıyla SGE, 120’den fazla ülkede ve İngilizce, Hintçe, İspanyolca, Portekizce, Korece, Endonezyaca ve Japonca dillerinde kullanılabilir durumdadır. Ancak, bazı bölgelerde (örneğin Avrupa’da) henüz tam olarak kullanıma sunulmamıştır ve deneysel bir özellik olmaya devam etmektedir.